सांजवात | Saanjavaat

तीन जभ | १श एखादें फुलपांखरूं फुलाभोॉवतीं घिरट्या घालतां घालतां एकदम त्याचें चुंबन घेतें, त्याप्रमाणें त्याचे ओठ-- जानकीनें झटकन्‌ मान वळविली. रघुनाथ मोठ्याने हंसून म्हणाला, * बायका लबाड असतात असं म्हणतात तें कांहीं खोटं नाहीं हं ! ” “ नि पुरुष निदैय असतात असं म्हणतात तेंसुद्धां कांहीं खोटं नाहीं हं!” त्यान्याकडे न पाहतां जानकीनें उत्तर दिले. हॅ बोलतां बोलतांच तिनें मोहनच्या गालाला आपला गाल लावला. आणि त्याच्या ओक्या औक्या दिसणाऱ्या गळ्याकडे पहात ती म्हणाली, “ आज माझ्या राजाचा दुसरा वाढदिवस ! पण तुम्हांला त्याची कुठं आठवण आहे १ तुमचे शेट--त्यांचा तो गांधींचा पुतळा-- ” ती पुढं कांहींच बोलली नाहीं. मात्र तिनें निराश दृष्टीने रघुनाथाकडे एक कटाक्ष फॅकला आणि मोहनला घेऊन ती मच्छरदारणींतून बाहेर पडली, पण दारांतून जातां जातां मार्गे वळून पाहिल्यावांचून तिला राहवले नाहीं. ठिगळ लावलेली ती मच्छरदाणी पाहून तिला एक विचित्र भास झाला--आपलें आयुष्य हें असेंच फाटके--तुटके--भोंके पडलेले---ठिगळं लावून तीं भोके कशीं बशी बुजवाय्चीं हें आपलें काम--मंरेपययंत आपल्याला तेंच केलें पाहिजे, या भालानें तिनें आपल्या मनाला घातलेला बांध फुटला. एक अस्पष्ट हुंदका तिच्या गळ्यांतून बाहेर पडला. तिन रघुनाथाकडे पाहिलं. तो झटकन्‌ बाहेर येऊन आपल्याला जवळ घेईल, आपल्या पाठीवरून हात फिरवील, आपग त्याच्या कुशीत डोकें खुपसून हें सारॅ दुःख विसरून जाऊं अशी अंधुक आशा तिच्या त्या दृष्टिक्षेपात होती. पण रघुनाथ तर तिच्याकडे पाहून मिस्किलपानें हंसत स्त्रस्थ बसला होता. फण- काऱ्यानें जातां जातां ती मनांत म्हणाली, “ पुरुष पाषाण असतात हेंच खरं ! बायका त्या पाषाणाला देव मानतात --त्याची पूजा करतात... पण-” नेहमींप्रमाणें बरोबर आठला रघुनाथानें दुकानांत पाऊल टाकल. त्याच्या- कडे नजर जातांच समोरच्या द्ेटिलांतून चह्[चा सिंगल आणून त्याचा आस्वाद घेण्यांत तछ्लीन झालेले म्हातारे कारकून उद्गारले, “ आज कांहीं विशेष दिस- तय, रघुनाथराव ! ”