संस्कृत नाटके आणि नाटककार | Sanskrit Natake Ani Natakakar

द सरद्रत नाटके झाणि नाटवकार याचा अर्थ असा की भास-नाटकांबदढची दो मादिती पूर्वरंगात येत असावी, सेसगाच्या ढेसनाचा दा भाग नसे. या नाटकॉच्या झारंमी भासाचे नाव पेत नाही, स्याचे कारण हे. शिवाय दवा * रथापफ ” मुख्य दृदयाचा प्रस्ताव देथे बरीत असल्याने स्याढा * स्थापना * है नावच योग्य आदे. मासाने जी सुधारणा फैली ती झक्ी की सूनधार आगि स्थापक अदा दोन येगब्या नानी नाटकाचा यूरदरंग आणि प्रस्ताव सादर वरण्याएवजी, एक सूजघाराकडेच र्याने हे काम दिले. नाय्यपस्तूचा प्रत्यक्ष यस्ताव स्यापकाऐवजी सूघघारच रंगमचावर तसाच राहून करू लागला- दे लक्षात झआर्यावर, बाणभट्टाने मासाची नाटके * सूचघारदृतारम्भ* असस्यायि जे गइटठे शा; ते किती सार्थ झाद्दे ते कदेढ. ातापर्येदची नाठके ' स्थापव कृततारम्म” डासत, मासाने प्रयोगपद्धतीत दा इए बदल घड़बून छाणला. ५. झागखी एक झाउलून न झालेली गोष्ट था वियेचनाच्या ओधात स्पष्ट ोण्या- सारसी आदे. पूषेरगात अभिग्रेत असढेली भान्दी साकेतिक झसे, टरलेली अरे. ती गाऊन झाल्यावर, प्ररोचना आणि नाय्यवस्ूचा प्रस्ताव ते. भासाने पूर्वरंगाची नान्दी तथीच राहू दिली. शदणून त्याव्या लेसनाचा आारंभ ' नान्यन्ते ततः म्विशति ससून्रघारः * या बाक्याने दोठो- ग्दणजे ( पूर्वरगाची ) नान्दी सुपस्यावर वेथून पुढे सूलधार ( भरताचा * स्पापक ” ) नाव्यवस्तूचा प्रस्ताव करणार आदे, अधी सूचना येने, लेसकाचे नाव अगोदर सायून झाल्यामुद्द, नास्यवस्तूला एकदम हात घालता येणे भाराछा शक्य दोते. हे बरताना त्याने आरमी एक शठोक ये।जिल्दा (*ववासुदत्त नाथकात है काद्दीच नाददी ! ). स्यात नाटकीय पानाची नाये गुफून आाशीर्वाद मागित” खेला झसतो ग्दणजे कथाधस्तूचा-पार्घांचा-प्रस्ताव झाला आधणि शिवाय प्रेश्चका- साठी आशीर्वाद मागताना, मगलाचरण आणि प्रेक्काची खुशामत या सर्वच गोष्टी एकदम साधल्या ! भास नाटकाचे तात्रिक वैशिष्ट्य असे पूर्वरयाशी; नाटक सादर चरण्याय्या पद्धतीशी सयद्ध आदे, दे झाता रक्षात यापे. पुढी ड काव्मत मरताच्या पूवेरंगाला कायी लागली. नान्दी, प्ररोचना, कविनाम- सकीतैन, नाय्थवस्तूचा प्रस्ताव इत्यादी साप्या गोषी लेखकामी झापब्याच द्वाती घेतल्या त्यामुद्त प्रस्तावनेच्या मांडणीचा क्रम बदला. नाटकाचे ब कवीचे साव पूवरगात सामण्याची सोय न उरत्याने ते छेसकालाच करावे छागढे. झाणि आद्या रीतीमे, नाटकाचे-छेखकाले नाव नाटकाच्या इस्तप्रतीदच समाविष्ट झाले- . आणखी एक गोष्ट. मास-नाटकाये जे कादी सदसे सवा अवतरणे सस्कत्त सादित्यशास्नदिपयक अथात आदठतात ते मुद्रित जिदद्रम नाटकाच्या आत््सीशी 'वतोतत जुरतत नादीत. सुद्दित मादकातीनद कादी भाग कालविपर्यासात्मक बाठतों छाणि त्यामुदे तो भासाने छिद्लिटा नठला पादिने झसे साइजिक्च दिसते. परत या ्माघाराबर नरिदद्रम नाटके मासाची नव्इतच डसे सोकाचे मत श्रतिपादन करण्या