महाराष्ट्रीय ज्ञानकोश | Maharashtriy Gyanakosh

खते ' मद्दाराष्ट्रीय ्ानकोश- ( ख ) २९ खत सुरत फामे वरील दर एकरी खत व उत्पन्न टक्के नायट्रोजन असतो. हाय रक्ताचा उंसाला वरं खत । ( ६ वर्षोची सरासरी ) दिल्यास चांगला उपयोग होतो. खत. एकरी ज्वारा कडबा कापूस | है| डा चे ख त.-द्िदुस्थानांतील प्रत्येक मोठमोठ्या ठिका- गाड्या ঘাঁত पड पौड | णाहून शेंकडों खंडी द्वाडे परदेशी जातात ब त्यामुढे या मेलाखत ८४॥ १४१८ ३५६२ ५६२ | देशातील एक मोटे उपयोगी भसं खताचि दरभ्य नार्दाि शणखत. ४० १०९१ २८७६ ४१६ | दोतें. मेलेली युर व दुतरी वहुतेक सवं जनावंर्‌ यांची ताजा मैला ४० १८०८ ७२०५ ३७४ | दर्डे दष्याखोन्यांत पडलेली অবলান, হান ছার নাং बिनखती ६ १०५५ १२८६ १९१ | देशी जातात. हाडाचा व्यापार करणारे वहुतक मुखुल - मान, महार, यूरोपियन हेच असतात. ते लोकांकडून आतपासच्या ठिकाणाहून द्वार्ड वेंचन आणावैतात. अशा जमा करून आणलेल्या हाडांचे ढाग कांहीं स्टेशनांवर दृष्टीस पडतात. हा व्यापार फाययाचा असल्यामु्ं दिवस्ष- दिवस वाढतच आदे. पूर्वं स्ेडगांवानिह्ाय इाडकीं माणि दाडवढा ( मलेल गुर्‌ फाडण्याच्या जभिनी ) या नावार्ची रत्नाशीरी फाम वरील द्र एकर खत व उत्पन्न खत करी गा्या भत पौंड লাগ দাঁত, सतोनखत ২০০০ ३१६० ३०२० विनखती ध २६८० २३८५. जल्गाव फाम वरील दर एकरी खत व उत्पन्न ৪ ১১ गु ভন क्र पू ৬২৯ ढ़ ० রি ৬২ ५ एकर। गाड्या पूछ १।७ | हत असत. या शेतांत इतर शेतपिक्षां पीक चाग येऊन মর का ३४॥ क सकस व जोरदार उत्पन्न येत अरस. हृष्टं रहेतकेरी लोक नखती ४ ३१३ प्रत्यक्ष हाडांचा शेतीस खरा उपयोग करीत नाहीत. कि त्येक मां सा £ श प क्या ची বি खत | कांही कां ठिकाणां आपोभापच हादे कुजन जें काय खत म्हणजे जलचर पक्ष्यांचें मलमूत्र भिछून झालली विश | भिछत असेल तेवर्देव, कारण जातिभेद व देवभोपणाच्य। होय. या विषटेचे ढीगच्या ढीग पेरू देश (दक्षिण अमेरिका) जुन्या समजुतीमु टिद्‌ लोकांर 1 दतून द्वा्ांच्या पुडीचा व त्याच्या जासपासच्या बेटांच्या सवे किनाव्यावर आढकतात, दुसन्या कोणत्या राता खत ` तयार करण्याच्या है ढीग तयार द्वोण्यास (4 पिद्या गुदरल्या असल्या | ्रयलन ज्ञाले नाहीत. दिदस्थानांत हाड पुष्क আইন. হানার पादिमेत. या विकार्णा पाऊस बिलकुल पडत नाही. | नायटरोजन व स्फर अरूतो. या द्व्याचा इकडील जमि- यसु त्यतील दन्य वहून जात नाहीत, हं खत | नस फार उपयोग होतो. इष कोकर्णात य वेगाल्धात या गब्हास चाग मानव. हं दर एकरौ दोन तीन दैः | खताच। भातकषेतीत थोडा थोडा उपयोग दिषून येऊ लागला वेटपर्यत दवे. दिदुस्थानात असा तसेच त अहे. बंगाश्यात हैँ खत भात, बटटे, ऊस या पिकांस र गहत साप्त व॒ असर खत আবামাবাঁত मश्वे | चांगरं मानव. त्याचप्रमाणे या खताचा नरीच्या बागांन। টু রাও वन शतः हे , | फल ज्ञाडान।, त्याप्रमाणेंच चह्ा वे काफीच्या मलयांत हिंदुस्थानांत कोंबर्डी, बदकें, कबुतरें बगैरे पक्याच | जास्त उपयोग होतो असे अनुभवास येत अहि परंतु हाडाना विष्टा इकडे तिकडे पड़ून রা जाते. ती मिल्ेल त्या बाहेर ज।स्त भाव এল असल्यामुें ती येथें देणे परबडत नादी. ठिकाणी सांठबून ढठेऊन खताकड़ तिचा उपयोग केल्यास | जमिनीत द्वाडांचे खत घालावयाचें असल्यास द्वा्डांचौ फायदा বাই. एका कोंबर्डापापून एका वर्षात सुमारें १२पोंड | (जतकी बारीक पड होल तितकी चांगली; कारण ती लव - एका टर्कपासून खुमार्‌ २५ पड व एका दकिन | कर তুলব, युरोप, अमेरिका व इतर युध रङेल्या देशात १८ पोंड खत मि्ूं शकतें.या खताच्या प्रथकरणाचे शेकडा | हाडायै खत करावथाचच असल्यास त्याच्यावर गंधकाम्ल प्रमाणाचे आंकड़े पुढील श्रमार्णे अद्वित. ओतून तीं विरवतात. या मिश्रणानें झालेत्या खतास सुपर- पक्ष्यांच्या ताज्या विशेचे पृथकरण. फास्पेट आफ लाइम म्दणतात. हा पदार्थ पाण्यांत फारच प्राणी पाणी नायद्रेजन फॉस्फेरिक अंसिड अल्कली | लवकर विरघव्वतो; कारण हाडातील सेद्रियद्रन्यं गंधका- पोर्टेश बगेरे | म्लानें लवकर द्रवतात. या रतिर्न तयार केठेत्या हाडांच्य। कॉबडी ५६ १,६० १.५० २.०० ०,८-०.९० | खताचा जसा उपयोग होतो तसा दुसच्या कोण- र्का ७७.१० ५५ - ०.५४ ०.२५ | त्याहि रतिर्न केलेल्या दाडच्या खताचा उपयोग অহ ९९० ৭-*৯ 1.४० ०.६२० | होत नाही. हिंदुस्थानांत गेघकाम्ल तयार करण्याचे कार- कबुतर ५२-०० 1-७५ 1:७५.३.०० १.००ते | खाने फार थोडे आहेत व यासु ये दें अम्ल फार मद्दाग १-२५ | पडत॑. जो जो हैं खत येथे पुष्कछ तयार होईल, व स्वस्त कसाइखान्यांती हर क्तवगै रे.-हं रक्त दछ्लीं | मिकेल तों तो त्यावा खप जस्त जास्त होत जहल हाडांचें बातव्यन परदेशी रवाना होते. ध्यांत शेकडा समारें पांच ते1० | पाठ व सपरफॉस्फेट ऑफ लाइम या दोनडि द्रव्यांचें खत