सिध्दान्त चन्द्रिका पूर्वार्ध | Siddhant Chandrica Purvardh
श्रेणी : साहित्य / Literature
लेखक :
Book Language
हिंदी | Hindi
पुस्तक का साइज :
41 MB
कुल पष्ठ :
701
श्रेणी :
यदि इस पुस्तक की जानकारी में कोई त्रुटि है या फिर आपको इस पुस्तक से सम्बंधित कोई भी सुझाव अथवा शिकायत है तो उसे यहाँ दर्ज कर सकते हैं
लेखक के बारे में अधिक जानकारी :
पुस्तक का मशीन अनुवादित एक अंश
(Click to expand)टीकाइयोंपेत:-संज्ञामकरणम् । ११
वेात्तरन्राप्यनुवत्यतामिति चेश्च । संज्ञापवकी विधिरानित्यों यथा स्यादित्येतदर्थ संज्ञाविधानम् । त्तत्फल तु
अभवीदित्यादौ पाक्षिको बृद्धयभाव इति ॥
अंत्यस्वशदिष्टिः॥१७॥ अयो यः स्वरस्तदादिव्णष्िसंज्ञको भवति॥
सुबो ०-अंत्यस्वरादिष्टिः । अते भवोऽन्त्यः ण्यः । अंत्यश्चासौ स्वरेत्य॑त्यस्वरः
अत्यसखर आदियस्य सः अंत्यस्वरादिः । खराणां मर्ध्यऽत्यस्वर आदिर्यस्य सथु-
दायस्य स रिसञो भवति । यत्र तु तदादिरन्यो वर्णो नासि त्न खरस्पैबात्यत्व
व्यपदेशिवद्भाविन भवाति। यत्र चैक एवं स्वरस्तत्रापि व्यपदेशिवद्धावादेत्यत्वमस्ति ।
* यथा त्वदादिषु व्यपदैिबद्धावस्तु . डीकिको न्यायः। यथा यस्य बहवः पुघास्तस्य
तस्मिच् तस्मिन् च्येष्ठमध्यमकनिष्ठव्यपदैशोऽस्ति यस्य त्वेकः पुत्रस्तस्य श्येष्ठादि-
व्यपदेशस्तस्मिन्नेवेति । रिसंज्ञाप्रदेशाः यया पयां टेरित्यादयः । सौऽत्यस्वर
आदिषर्णो यस्य स तदादिवणै इति ॥
तत्व ०-अत्यस्वरादिरितति । अन्त्यस्वर आदियैश्य स तथा । नत्वेव हलीषेत्यादों कथ रिसज्ञा अन्ध्य-
स्व॒स्यादित्वाभावादितति चेत्सत्यम् । व्यपदेरिवद्धवेनेति गृहाण ॥
- अँत्यात्पूव उपधा ॥ १८ ॥ अं्यादर्णमावरासपूरवौ यो वर्णः स
उपधा्ंज्ञो भवति ॥ নদ
सुबो ०-अंत्यात्पूबे उपधा । अन्ते भर्वोश्त्यस्तस्मात् अँत्यादर्णात्पूबों वण उपधा-
संज्ञोइस्ति । वर्ण इति कस्मात् लब्धन्यायात् । तथ्यथा अवध्यवधिमद्भावः सजाती-
यानामिष मवतीत्युत्सगैः । रोके हि अमीषां बाह्मणानार्त्याप्पूषेमानयेत्युक्ते एक
एवात्यादव्यवहितपूषे, आनीयते नह समदायः। तथेहापि वणोदल्यरब्ितः प्रौ षणे
एष संजी न तु सणदाय इति । उयधासंन्नाप्देशाः नोपधाया इत्यादयः ॥
, तत्व ०-अन्त्यात्पू्व उपधेति । ननु वणोदिति सूत्रे अनुक्तं कस्माव्धमिति चेन्न पराण्यादिति ज्ञापका
रहाण 1 अन्त्यादुपषेदयुक्तेऽपि पू्वशन्दस्यक्षिपः सृभवत्ति | नच परजन्दस्याक्षेपः संभतराति इत्ति वाच्य
अन्त्यत्वभगप्रसगात् । नहि प्रस्मिन्वणं सति पूर्वस्य अन्त्यत्वं॑ समवि एव सिद्धे यत्पू्ेमहणं तदग्यवहि-
. तपूर्वस्यैव प्रहणोर्थम् ॥ |
हृस्वो रघुः ॥ ३९॥
सुवो ०-हस्वो रघुः 1 हखस्वरो ल्धुसंज्ञो मवति । - लधुसंज्ञापरदेशाः उपधाया
रुषे(रित्याद्यः ॥ .
विसगांनुस्वारसंयोगपरो गुरुदीधेश ॥ २०-॥
. सुवो०-विस्ानुस्वारसंयोगपसे ग़रुदीविश्व । विसर्गश्वाठुसारश्व संयोगश्र ते बि-
« समोनुस्वारसंयोगा! विसर्योदुस्वास्संयोगाः परे यस्माद हस्वात्स विस गॉनुस्वारसयो-
गपरो दसो छरसंन्नः । दीपैश्व गुरुसज्ञः ॥ च
User Reviews
No Reviews | Add Yours...