श्रीमहावीरचरित्त | Shree mahaveer Charitt

प्रस्तावना उपनिषदामर्ध्य पुनजेन्मतत्वाची रूपरेषा आखलेली दिसून येते. उदाहरणाय . ब्रह्मस्वरूपात निमम्त झालेला मनुष्य मरणानंतर दवांच्या मार्गानें जातों, ब्रह्म- स्वरूयांतव लीन पावतों व पुनः या मृत्युलोकांत परत येत नाहीं. जो मनुष्य सत्कृत्य करतो आणे ज्याखा न्ञानाची प्रात्निञ्चरेखी अहि तो मात्र चंद्रलोकांत जाऊन फटँ भोगतो व नंतर वनस्पतिरूपाने विवा मनुष्पररूपनिं जन्म घेतो. पण. दुष्ट लोक मात्र चाण्डाछ कुर वमेरे यानित जन्म घेतात- कोपीतकी उपानिषद्मध्यें वणन केलेला माम याहुन थोडासा भिन्न आहे. पण यावरून एबढें सिद्ध द्वोतें कीं, ब्राह्मणकालीं दृशेत्यर्तास येत नसलेली पुनजेन्माची कल्पना उपनिषदकालीं बदिकसंल्कृतिप्रदाह्मंत रूढ झाली होवी उपनिषद्‌ का पुनजन्मासारखी प१॑दिकव।ञ्यांत आकस्मात्‌ उद्भूत होऊन नवीनच रूढ झालेला दुसरी एक कल्पना म्हणजे कमासं्रधी होय. वृददारण्यक . उपनिषदामध्यें एके ठिकाणीं असे म्हटले आहदे को, पृवकत कमोानुसारच मरणों- त्तर गाते ठरविली जाते. ऋग्वेदकालापासून उपनिषदकालाप4त वेदिक लोकांच्या बामिक कल्पनेची रूपरंवा येथायत आपण पाहिली. प्रत्येक चाकसबु्द्धीच्या मु- ध्याला अयें दिपतुन येल क बेदब्राह्मग व उपनिषद्‌ या दोन धार्मिक कल्पना- परवादामध्यं बराच मढा खंड दृर्शस पडतों. पुनजन्म व कम या तत्त्वांची कल्पना उपनिषद्‌काट। ननीनच दिसते. ही जी दोन विरिष्ट तत्त्वें उपनिषद्कार्ली रूढ ছাতা त्यांना ब्रारेरून खाचत्तच कांदा तरा प्रणा मख असख पादज आणि ही प्रेरणा कोणाकंडून भिना याच हि उपपत्ति लागावयास पादि. ज्यावेदीं आब लोक ददस्तानात आ साका दिदस्तानदेश हा एकः साड व निजेन प्रदय असावा अशा कल्पना करवत नार्हा. त्या प्राचीन कालत संघ ददुस्तानांत आजच्याइतकों जनवस्ति नसली तरी गंगेसारख्या नदीकौंटा सुर्पाक प्रदेंश्ांत लोक सास राइत असर्ताल यांत संशय नाहीं. त्यावेक्ी गंगानर्द।कार्ठी जे खोर राहत होते त्यांची सस्कृति कशा प्रश्रची होती हं सागा- वयास भाजतर्‌। काही परवा नादा. त्याच सुमारास दक्षिणत राहणाच्या मूढच्या राहवाशांच। सस्क्ात श्रद्ध दज।च द्वाता, याच्यावढनच दाक्षणदेशापंक्षां सुीक अश्चा गगानदीकांठचौ सस्ति प्रेष्ठच अपेल अशी कल्यना करावयास कांच हरकत दिसत नादी. पण निश्चित प्राव्याअभार्वी अशाप्रकारच्या संस्कृर्ताच्या अस्तित्वाविषयी विद्वान्‌ लोक सादक आदत. परंतु वैरिेकवाद्मयच बारकाईने (ও).