हस्ताचा पाऊस | Hastaachaa Paauus

आन आन अन नवा माणूस ११ आहे. त्या सत्याचा आधार घेऊनच मृत्यूने तिला आपल्या बाहुपाशां- तून दूर न्यायला हवें होतें! पण -पण जगावरून ओवाळून टाकलेल्या मनृष्यालासुद्धां येऊं नये असें क्र, बीभत्स, अमंगल मरण तिला आलें. ती दीपज्योति तेल संपल्यामुळे मंद होत होत शांत झाली नाहीं; त्या दृष्टांनीं दिव्याची कांच फोडून आपल्या राक्षसी' फुंकरांनी आंतली ज्योत मालवून टाकली ! शूव्य नजरेनें आणि त्याहिपेक्षां शून्य मनानें मेघदयाम लाटॉ- कडे पाहात राहिला. मध्येंच दोन बाजंनीं दोन लाटा उचंब- ळल्या. त्या हंसत हंसत जवळ जवळ आल्या... दूरच्या खेडेगांवांतला एखादा रोगी पाहुन आपण घरीं परत आलों कीं दारांत आपली वाट पाहत उभा राहणारा मंगेश आपल्याला मिठी मारण्याकरितं दोन्ही हात पसरून असाच धांवत येत असे, असें त्याला वाटलें. मोठा हुशार हीता पोरगा! त्याला बडा डॉक्टर करायचे आपण ठरविलें होतें. परदेशी पाठविणार होतों. आपण ह्याला ! आणि आज - आज चिम्‌कला मंगेश कुठें आहे १? सिधमधल्या एका गांब्रा- जवळच्या कुठल्यातरी खड्ड्यांत त्याचा छिश्चभिन्न झालेला देह... कुणाला ठाऊक, त्या कोमल देहाचे कोल्हे लचके तोडीत असतील... त्याचे हसरे प्रेमळ डोळे गिधाडे आपल्या भयंकर चोचीतीं... आतां मात्र मेघह्यामाला हुंदका आवरेना. तो स्फुंदत अश्रू गाळू लागला. एकदम त्याच्या मनांत आले, मुंबईला पोंचतांच तिथून तडक दिल्लीला जावें, गांधीजींची गांठ घ्यावी आणि आपली ही कमकहाणी त्यांना सांगून म्हणावें, * महात्माजी, मी जन्मभर तुमच्या तत्त्वज्ञानाप्रमाणं वागलों. रोग्यांच्या उपयोगी' पडतांना हा हिंदु आणि ' हा मृसळमान हा भेद मी कधींच केला नाहीं. पण माझ्या या पुण्याईला कसलं फळ आलं १? माझी दीड तपाची सेवा धर्मवेडाच्या वणव्यात अर्ध्या दिवसांत जळून खाक झाली! मरणाच्या दारीं पडलेल्या एका लांबच्या मुसलमान रोग्याला पहायला मी गेलों! आणि इकडे माझ्यामागे माझी बायको, माझी मृलगी, माझा मूलगा - कुणाचा क्राय गुन्हा केला होता त्या निष्पाप जिवांतीं १