टिळकांची कविता १ | Tilakanchi Kavita 1

टिळकांची कविता. | । आहे. तो पूर्वी अनेक वेळां मीं व्यक्त केला होता, व तोच फिरून एकवार आनंदानें व्यक्त करितां. आधुनिक कवितेचे दोष मळा दिसत नाहींत असें नाहीं. | या कवितेत जुन्या पद्धतीचे अध्यात्मिक विषय नसतात हा दोष मानितां । येईल कीं नाही हा प्रश्न वादग्रश्त आहे. तथापि, माझ्यामते सुर्य दोष हा साहे कीं कविता इंग्रजी 1.1८ “वीणाकाव्या'च्या चुकीच्या अनु- उ करणानें फारच त्ुटित असंते. यामुळें कवीच्या प्रातिभेचें तेज चमकून र गेलें तरी त्याच्या मनाचा विस्तार किंवा खोळी यांची कल्पना तिजवरूनः होत नाहीं. एका सुवर्णकणांतील सोनें आणि सबंद सोन्याच्या लगडीं- तील सोने हीं कसाला सारखींच भरतील; परंतु सोन्याची लगड पाहून त्याविषयी जी महत्त्वबुद्धि वाटते ती कसोटीच्या दगडाच्या पृष्ठभागास चिकटलेला एकादा कण पाहून वाटत नाहीं.हूसरा दोष हा का,राष्ट्र आणि . जनता यांच्या जीविताशीं संबद्ध असलेले किंवा त्यांशीं तादात्म्य करून देणारे विषय आधुनिक कवि फारसे घेत नाहींत. यामुळं त्यांच्या कवि- तेला लौकिक पठनाचें विस्तृत अधिष्ठान मिळत नाहीं. पूर्वीच्या वेदांती कावितेस किंवा पवाड्यांस असें अधिष्ठान होतें, यामुळं तें काव्य अस्सल राष्ट्रीय असें मानलें जात असे. आजकाल पूर्वीच्या परमार्थीविचार- पद्धतींत फरक पडला आहे, आणि राष्ट्रीय पवाडे करून गाण्यास स्फूर्ती येण्यासारखी राष्ट्राची स्थिति नाहीं, हें कबूल आहे. तथापि, जनता- चरित्रगंगेंत अवगाहनं करणाऱ्या प्रतिभासंपन्न कवीला नवरसपरि- पोषक विषय सांपडणार नाहींत असं वाटत नाहीं. आघुनिक कवींचा तिसरा दोष “ शून्यसंशोधन ? किंबा ज्याला इंग्रर्जात 0[98टाडा? ह्मणतात तो. हें शून्यसंशोधन मोहक असतें; परंतु याचा अतिरेक झाडा ह्मणजे कवितेचा मनावर पारिणामहि शून्यमयच होतो. बाह्यसृष्टीचा पणे पारेचय व परामर्ष घेऊन झाला झणजे मग कविमन अंतर्मुख झालें तर॑ तें शोभंतं. एरवी तो प्रकार मुळाची सोडसुंज झाल्याबरोबर ८ का आक <<«. अतत< नाप दा प. -- 7 डवर ८ -<-- > लन वर 4. अ ति ती कम. क आ... “का, कय ह -_ धतभाह पाची सभाच 1. क रा कि अ दी २. , टा सळ्डडडाटा- ६ <_:- _ स्सलसर -- या. क अ.न डल टट न व सि जिस