मराठी आधुनिक वाड्मय प्रकार | Maraathii Aadhunik Vaangmaya Prakaar

क प्र्म्ध नि्रंघ प्राद्धे हात असतात, तेही वाचा. प्रश्नः--( १ ) लघुनिबंधाला ललितनिबंध कां म्हणावै१ (२) नितंघ व ललितनिब्रंघ यांत फरक काय १ (३ ) निबंध लोकप्रिय कां नव्हते १ ( ४ ) ललितनिबंधांत आढळणाऱ्या महत्त्वाच्या गोष्टी कोणत्या ! ( ५ ) छलितानिबंघाचे विषय कोणते ! २ प्रबंध मागें निबंधाची माहिती दिली. तो निबंध नी हा प्रबंध यांत फीरच थोडा फरक आहे. समजा एकाच जार्तांची आंब्याची दोन झाडें आहेत ; मात एक लहान आहे नी दुसरें मोठें आहे. दोन्हीपासून आंबेच मिळतील. पण पहिल्यापासून मिळतील पाटीभर तर दुसऱ्यापासून मिळतील गार्डीभर. निबघ नि प्रबंध यांत असाच फरक आहे. याशिवाय दुसरा महत्त्वाचा फरक असा कीं नि्रंघ सामान्य विषयावरही लिहिला जाता. पण प्रबंध मात महत्त्वाच्या अशा मोठ्या विषयावर लिहिला जातो. प्रबंधाच्या तंत्राबद्दल एवढेंच सांगतां येईल, कीं जो विषय घेतला असेल, त्याचे सविस्तर मुद्दे पाडून त्या प्रत्येक मुद्दयावर संगौपांग विवेचन करणें. कुठल्याही विषयाचें सविस्तर शान मिळण्याच्या दृष्टीनें वाड्ययांत प्रबंघाचें फार मोठे महत्त्व आहे. “धर्मांचे कार्य? “बेकारी” “ प्ानसोपचार १? “*अस्पृह्यतानिवारण ? या महत्त्वाच्या विषयांवरचे चार सहा पानांचे निर्बंध वाचून कांही माहिती मिळते बाबद्दल वाद नाही. पण याच विषयांवरचे प्रबंध वाचले तर कितीतर्रा पटीर्ने अधिक माहिती मिळते. “* आजचे तरुण स्त्री-पुरुष व त्यांजपुढील प्रश्न ? या विषयावर प्रा. फडके यांनी प्रबंध लिहिलेला आहे. या विषयाची त्यांनी बारा प्रकरणें करून सुमारें पावणेदोनदी पाने विवेचन केले आहे. याच विषयावर एखाद्याने नि्रंघ लिहिला तर ते वाचनीय होईल वब त्यापासून माहि- तीही मिळेल. पण प्रबंधाइतकें सार्वस्तर विवेचन त्यात कधीही येणार नाहीं,