बाधा | Badha

बाघा : 5 बाळ : माझ्या पंधराव्या वर्षी चार मुली, बायको नि भरपूर दारिद्य मागं ठेवून माझे वडील वारले याची १ कीं मॅट्रिकिपयतचं शिक्षणमुद्धां उदवत्त्यांचे पुडे न्‌ वर्तमानपत्रं विकून करावं लागलं याची १ आहे : लग्न न करतां बद्दीण तुझ्यासाठी न्‌ तुझ्या आईब्हिणींसाठीं हाडं झिजवत आहे--स्वतःला खडुयांत चिणून घऊन ठुम्हांठा वर चढवते आहे याची ! वाळ : कांहीं उपकार नाहीं कळ कुणी कुणावर. तिच्या जागीं दुसरं कुणी असतं तरी त्यानं तेंच केलं असतं. आहे : तुम्ही काय केले न्‌ काय करतां अद्दां तें दिसतेच आहे ! वाळ 5३ कां, काय करायचं बाकी ठेवले आहे मी! आहे ३ बहिणीच्या जिवावर जगायचं, एवढेच करतो आहेस ना? बाळ १ ज्याला मरतां येत नसल त्याला दोन घास खाल्ल्याग्वरीज अन्‌ चिंध्या कां होईना अंगावर घातल्यागेरीज जगतां येत नाहीं, म्हणून हं ठुझं ब्रीलणं ऐकून व्यायला लागतंय. तुत्य फक्त तुझ्या मुलींचे कष दिसतात, अन्‌ मी डोळ्यांत स्वुपतो. आई : डोळ्यांत खुपण्यासारखं कांहीं करू नये माणसानं ! वाळ : स्टद्ानवर किंवा मंडईत जाऊन बोजे उतच्चलायचेच बाकी राह्मठत आतां आई २ कां? शिकवलाय्‌ न मॅटिकपरयंत बहिणीनं ! वाळ ३ मॅट्रिकचा दोवटचा पेपर दिल्यापासने वणवण हिंडलां, अनोळखी माणसांच पाय घरले, लाथा खाल्ल्या, तरी नोकरी मिळाली नाहीं. हं मिंधथं अन्न खायला लागलं. आळशीपणाचे पोवाडे ऐकून घ्यायला लागले--कान उघडे ठेवून नि तोड मिटून. धरीं रिकामे बसवत माहीं म्हणून रस्त्यावर भटकायचं, ओसाड मन भरून जावं म्हणून त्यांत धूर कांबायचा न्‌ ओसाडी वाढवून मात्र व्यायची... मरण्यापेक्षां जगणं शतपटीनं कठीण झालंय मला. (नलू पन्हा येते. बाळची शोवटचीं कांहीं वाक्ये ऐकते. नळू : अजूत नाहीं बोलणे संपलं तुमचं १......आत्तां त आले न्‌ त्यांनीं ऐकलं तर ! आई १ एंकूं देत. केव्हां तरी कळायच्याच आहेत त्यांना साऱ्या गोष्टी !