सराई | Saraai

सराई ३ भः टी पी सी पटी चि टी टी भी ओड असि पिस स ळी विज ळी क्म टी आ. आरे मरी आण अ ची ९ पी ली शी ही भय अ मीच और आच टीचे आचि आ. किडी. चि च टी शा मोठी नोकरी लागली तरी आपल्या पश्चात्‌ केव्हां तरी त्याला रानसईला येऊन जाऊन देती पाहावी लागणाच. १ असे विचार त्यांच्या मनांत येऊन गेले. “अधू, फिर मागे. कातोड्याचीं पोरं सापडतात तुझ्या बापाला ! ”' बाप्पाजी मोठ्याने हसले. नंतर डोळे आकुचित करून ते क्षीण स्वरात म्हणाले. ““ जाऊ दे, त्याना नुसती दहशत बसली की पुरे.: सगळीकडं सराई पिकली आहे. उंदीर, पांखरं, सावकार, कातोडी या सगळ्यांची सराई पिकली आहे. मग याच पोरांनी काय पाप केलं आहे ! ह्या सगळ्यांनीं नेल्यावर जँ उरेळ ते आपलं. ग्रा जींनी एक दीर्घ निःश्वास टाकला. इतक्यांत त्याना द्येतात मासे मारणाऱ्या कातोड्यांची आठवण झाली. क्षणापूर्वी हसणारे बाप्पाजी, दयेने निःश्वास टाकणारे बाप्पाजी, आतां रागाने लाल झाले. “ अंध, अकुशा दिसतो वाटत. बोलाव त्या हरामखोराला,” राजपाी बाप्पाजींचा कलिजा होता. तिचे पाणी कातोड्यांनी फोडले म्हणून बाप्पा- जींचा राग अनावर झाला. बाप्पाजीचा हुकूम ऐकल्याबरोबर कातकरी आरोपितांप्रमाणे जमाव करून स्वतः होऊन बाप्पाजींकडे आले. त्यांत अंकुशा नव्हता. त्याचे- ऐवजी कातकऱ्यांचा म्हातारा नायक कोया पुढे आला. तो त्यांचा पुढारी होता. “ हरामखोरानो, माझ्या हद्दीत राहता, माझ्या नावावर चोऱ्या पचवता आणि माझ्याशी बेमानी! कधीं कामावर बोलावले तर चुकून यायचे नाहीत. दोताचे बांध फोडून मासे मारायला मात्र तयार ! चला, निघा शेताच्या बाहेर. आन्‌ कोया तं तर त्यांचा नायक. तुझे केस पिकून गळले. डोक्याला टक्कल पडलं. तरी तुझे हे धदे ! ” बाप्पाजींचा सिंहनाद झाला. कोयाने आपल्या वाळलेल्या तुंब्यासारख्या टकल्यावरून मिर्किलपणांन हात फिरवला व एखाद्या लहान मुलाच्या निर्व्याजतेने तो हसं लागला. कारण कातोड्यांना माहीत होतें की, बाप्पाजीच्या शिब्या म्हणजे फुले. बाप्पाजी शिव्या देईल, पाठीवर मारील, पण पोटावर मारणार नाहीं. “* बाप्पा, तूं उर्गांच बस. आमी इथं किवट लावून तुझं पाणी बांधून क. देऊ. मग राजपाटीत किती भात पिकतं ते पध. ? कोया बाप्पाजीला