निखारा | Nikhaaraa

निखारा तब्यतेंचं भूत माझ्या मनाला इतकं भयंकर भडकपणें भेडसावू लागलं, कीं त्या भीतीमुळेंच मळा कांहीं काम करायला थै होईना ! शाळा सोडलेली, उद्योग तर नाहींच ! नोकरी तरी देणार कोण माझ्यासारख्या छहान मुळाला १ आणि मला करतां येण्यायोग्य अशी नोकरी तरी कुठे शिछक असणार १ नोकरी नाही--शाळा नाहीं; दोन वेळां खायचं आणि गांबांतून भटकण्यांत इतर सारा वेळ घालवायचा असा त्यावेळचा माझा क्रम असे. शशिकलेची आई फार खाष्ट स्वभावाची होती. तिच्या त्या लकट्ट आणि कांहींशा बुटक्या शरीरयष्टीकडे पाहिलं, कीं एकप्रकारची विलक्षण भीतिच वाटे माझ्या मनाला-नव्हे, कुणाळाही भीति वाटेल असाच तिचा चेहरा उग्र आणि तामसी होता. तिला कुठलीही एकादी गोष्ट आपल्या मनाप्रमाणें घडून आळी नाहीं तर॒ अतिशय राग येत असे अन्‌ रागाच्या भरांत वाटेल तें बोलण्याला तिला कांहींच दिक्षित वाटत नसे. आपल्या बोळण्यामुळें ऐकणाराच्या मनावर इष्ट परिणाम होतो, कीं अनिष्ट परिणाम होतो याचा विचारच ती करीत नसे ! भरमसाट तोंडाचा पट्टा सोडायचा एवढंच ती जाणी--आणि आपलं हं कार्य ती उत्तम (! ) प्रकारे बजाविल्याशिवाय कधींच रहात नसे. मी निरुद्योग्यासारखा गांवांतून भटकतो आहें हँ तिला खपलं नाहीं. ती याबद्दल मळा फार ब्रोलत असे. वेळ प्रसंगीं माझ्या आई-वडिलांचाही उद्घार करण्यास ती कचरळी नाहीं. *““उनाड ”! हं विशेषण तर तिने माझ्या नांवामागें कायमच केळं होतं मारायला गेला, पण स्वतः मेला ३