ळळित कळा मीमांसा | Lalita Kalaa Miimaansaa

लछलितकळा-मीमांसा गाणारे काण च व्याख्यान १ ल ललितकलांच स्वरूप श्रीरामचंद्राचा आजा राजा अज याची प्रियपत्नी राणी इंदुमती पुष्यमालिच्या स्पशाने एकाएकी मरण पावली. या प्रसंगाचेंऑ, * अजावलाप ? या नांवार्ने प्रसिद्ध असलेले, अत्यत हृदयद्रावक वर्णन कालिदासानें रघुवेशाच्या आठव्या सीत क्षेठे आहे. त्या अजविलापांत हा सुंदर भ्लोक आहे:-- ग्राहिणी सचिवः सखी मिथः प्रियशिष्या ललिते कलाविधे । करूणाविमुखेन सृत्युना हरता त्वां वद किं न मे दहृतम्‌॥ ““ माझ्या सरव संसाराची मालकीण, मळा सदा सल्ला देणारा मंत्री, माझा एकांतांतील मित्र, ललितकला विषयांतील माझी प्रिय शिष्यीण अश! तुळा निदैय काळानें हिरावून नेतांना माझें त्याने काय नेले नाहीं! ” आम्हां आये लोकामध्ये पत्नीबद्दल किती उदात्त व किती समतेची कल्पना एके काळीं प्रचक्लित होती हें दाश्चाविण्याकरितां या श्होकाचा नेहेमी आधार घेतला जातो व तो अगदीं योग्य आहे. कारण या श्ोकांत वर्णिलेली पत्नी* श्थेयाची कल्पना खरोखरीच उदात्त भाह्े व त्यावरुन आमचा आर्यसमाज प्रगतिमार्गात असतांना सामाजिक सुधारणेच्या बाबतीत किती वरच्या पायरी- पर्यत पॉचलेला हता याची स्पष्ट साक्ष पटते. परंतु आजच्या व्याख्यानांत या खव श्होकाशीं किंवा त्यांतील पत्नीष्येयाच्या कल्पनेशी आपल्याला