विद्वत्त्व आणि कवित्व व वक्तृत्व | Vidvattv Aani Kavitva V Vaktritv

( निरवंधमालेपकीं ) विद्वत्च आणि कवित्व सौवर्णाने सरोजानि निमोते सन्ति शिल्पिन तत्र सौरभनिमोणे चतुरश्चतुराननं ही आ. ( १ ) काव्यविवेचनशास्त्र; त्याचा आपल्या लोकांत अभाव. (२ ) प्रकुत निबंधाचा विषय. (३ ) कवितच्या स्वरूपाविषयी निरनिराळ्या “ोकांचीं निरनिरा८। मतें. (४) काथ्याचें लक्षण; उदाहरण. (५७ ) कवित्व इश्वरी देणं होय; प्रासादिक कवितेची उदाहरणं, ( ६) अशा कवितांतील चम- त्कारेक खुबी, (७)--- १. काबव्यविवेचनाविषयक ग्रंथ इग्रेजी भाषप्रमाणे सस्कृतांत नसल्यामुळें काव्याचे स्वरूप काय, कवीस कोणते गुण अवश्य पाहिजत, कांवेत्व ही ईश्वरी देणगी होय किंवा ती प्रयत्नाघीन आहे, बरे गोष्टींचे निरूपण केलेले त्या भाषेत कोट सांपडत नाही. यावरून वरील विष्रयांवर सेस्छ- तांत कोठें कांहींच लिहिलेले नाहीं असा हाणण्याचा अथ नाही. साहित्य- ग्रंथांतून तसेच कोठें कोटे काव्यांतून, नाटकांतून वगेरे यासंत्रधे मोठे मार्सिक विचार प्रकट केलेले भाढळतात. आणि ज्या आपल्या देशाचे भाषावैभव मुख्य काबरिताच हाय, व ज्यांत ती इतक्या पारिपक्क दशेस येऊन पोचलेली दृष्टीस पडते त्यांतील लाकांच्या मनांत वरील विचार येऊन त्यांचा उल्लेख जागजागी दृष्टीस पडतो यांत कांही नवलहि नाहीं; तसा तो नसता ह्मणअ मात्र माठ्या भश्चयांची गोष्ट होता! असो; तरी या विषयाचे विवेचन अलीकडे इग्लंड वगेरे देशांत जितपत झालें तितपत या पूर्वी कोठे-हझणजे आपल्या देशांत, किंवा ग्रास, इटाली देशांतहि- १ '' क्रीन्याची कमले कारागिरांच्या हातून होतील; पण त्यात सुगंध निमोण करणें ही करामत एका ब्रह्मदेवाचीच | '