भारतीय ज्योतिर्गणित | Bharthiya Jothirganith

२ भारवीय ज्योतिगणित. सापेक्ष योग्यता कळण्यास मदत हाइ, ज्या भारतीय ज्योति: शास्त्राच्या सौर; आये व ब्राह्म या शाखा घीवृद्धिदतंत्र, सिद्धांत- शिरोमणि, ग्रहलाघव; इत्यादि सुंदर फळ आळा, त्याच्या कांहीं मुळ्या वेदकालीन क्र्षींच्या पर्णेकुटिकांपर्यंत; कांह कौर्वपांडवांच्या समरभूमीपर्यंत व कांहीं ग्रीक ज्योतिष्यांच्या व्यासपीटारवत चर. पोहोचलेल्या आहेत हे वाचकांस [दसून त्याच्या कल्पनेस बरीच चमव्कातिही वाटेल अधी खात्री आह रावेचद्रांचे उदयास्त व ग्रहणे; नक्षत्रांचे उदयास्त; कतूच आरंभ व अत. इ० चमत्कारांकडे मचुप्याचे लक्ष्य फार उरातेच काळा पासून लागणें साहजिक जाहे. रात्रीच वळ! आकाशांतील तारकांच्या मस्थितावरून दिशा व काळ जआळखणे साप जात; चेंद्राच्या स्थिती- . वरून भरतीओहोटी काढितां येते; व सूर्याच्या स्थितीवरून क्रु ओळखतां येतात. याप्रमाणे या चमत्काराच्या ज्ञानाची उपयांग न वेठां वतो. या चमत्कारांपेकी कांहींचा म्हणज म्हण; हुम- केतुदर्शन, उदयास्त सूर्यस्थिति (कवा चद्रस्थित, त यांचा इंश्वरी ' क्षोभ, पिके, विवाह, युद्धे, व्यक्तिविषयक सुखडुःरख इत देकांशींही साहजिकच संबंध जोडण्यांत आला. आकाशाताळ सात किंवा चमत्कार विनचक काढणें यास गागित म्हणतात. त्या (स्थिहच ' किंवा चमत्कारांचे जन्मकालनिरपेक्ष पारणाम साही य्‌ उ्योति:शाखस्कंधावरून काहितां येतात. व्यक्तींच्या जन्मकाला वरून त्याच्या आयुष्यावरील परिणाम काढणाऱ्या ज्यातःसा ल्‌ स्कृंधास होरा किंवा जातक म्हणतात: याच दान प्रकार लाइत. सर्व जन्माचा विचार जातकावरून होतो, व एखाद्या विशिष्ट वषाचा ताजिकावरून होतो गणितस्कथाच्या ग्रंथांत सिद्धांत) तंत्र व करण अर्स तात उ प्रकार आहेत. ज्यांत कल्पापासून प्रहगाणिताचा विचार असता र